YAŞANABİLİRLİK KAVRAMI BAĞLAMINDA KAMUSAL/AÇIK MEKÂNLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ: KIRKLARELİ KENT MERKEZİ ÖRNEĞİ

Abstract

Kent ölçeğinde artan nüfus, kent içindeki kamusal alanların önemini arttırmıştır. Kent kullanıcısının günlük hayatta ihtiyaç duyduğu kamusal mekânların günümüz planlama uygulamalarında üretilemediği, üretilen kamusal mekânların ise tasarım sürecindeki sorunlar ve bu mekânlara yüklenen farklı fonksiyonlar neticesinde istenilen verime erişemediği görülmektedir. 70 bin kişilik nüfusu ile küçük ölçekli bir kent yerleşimi olan Kırklareli kent merkezi de kamusal alanlar bakımından yukarıdaki anlatımlara benzerlik göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, kentsel yaşam kalitesine etki eden kamusal mekânların Kırklareli kent merkezi özelinde incelenmesi, mevcut sorunların saptanması ve geleceğe yönelik yapılacak çalışmalara kaynak oluşturulmasıdır. Bu sorunların saptanmasında, kamusal mekânların niteliğine yönelik yapılmış çalışmalar ele alınarak oluşturulan kriterler, analiz çalışmaları ve gözlemlerden faydalanılmıştır. Çalışma sonucunda, Kırklareli kent merkezindeki kamusal mekânların niceliksel ve niteliksel açıdan yetersiz olduğu, kent formu bütününde dengesiz ve parçacıl bir dağılım gösterdiği, mevcut ulaşım ve arazi kullanım yapısı ele alındığında etkin bir biçimde kullanılmadığı tespit edilmiştir. Bununla beraber, örneklem alanlarda, kamusal mekân kalitesinin değerlendirmesine yönelik belirlenen kriterler kullanılarak çıkarımlar yapılmış ve mekânlarda; mekânsal karakter, algısal sembol değeri, tasarım-malzeme kullanımı ve işlevsel uyum gibi ana başlıklarda görülen sorunlar incelenmiştir. Bu tespitlere dayalı olarak, daha yaşanılabilir bir kent mekânı için kamusal mekânların kurgusu ve tasarımına yönelik bir dizi çıkarımlar yapılmıştır

The increasing population in urban areas has increased the importance of public spaces within the city. It can be seen that the public spaces that city users need in daily life cannot be produced in today’s planning practice and the produced public spaces cannot reach the desired solution due to the problems in the design process and the different functions loaded on these spaces. The city center of Kırklareli Province, a small city with a population of 70 thousand people, is similar to the above descriptions at the point of use of public spaces The aim of this study is to examine the public spaces that affect the ?uality of urban life in the city center of Kırklareli, to identify the current problems and to create a working base for the future. In the determination of these problems, the criteria made by considering the studies about the characteristics of public spaces, analysis studies and observations were utilized. As a result of the study, it has been determined that the public spaces in the city center of Kırklareli are inade?uate in terms of ?uantity and ?uality, they are distributed unevenly and fragmented throughout the urban form, and they are not used effectively when considering the existing transportation and land use structure. However, in the sampling areas, evaluations were made using criteria determined for evaluation of public space ?uality and the problems encountered in the main topics such as spatial character, perceptual symbol value, design-material use and functional adaptation were investigated. Based on these findings, a number of conclusions have been made regarding the design of public spaces for a more livable urban space.