Kentsel Planlamada Sınırlamalara Yerbilimlerinin Etkisi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Kullanımı

Abstract

Gelismekte olan ülkelerde hızla artan nüfusa paralel olarak yeni yerlesim alanlarına, yeterli besin maddelerine ve enerji kaynaklarına duyulan gereksinim Kentlesme Süreci olarak tanımlanmaktadır. Bu süreçte önlemlerin alınmaması durumunda doğal kaynaklar tüketilmekte, doğal afetler olusabilmekte, çevre kirletilebilmektedir. Dolayısı ile yerlesim alanları olumsuz olarak etkilenmektedir. Bu nedenle insanların ekosistemde yasamının güvence altına alınması için gelismeleri öngören sınırlamalara, bir diğer söylem ile planlamalara ihtiyaç vardır. Bu sekilde insanların yasam kalitesinin daha ileriye götürülmesi hedeflenmektedir. 1999 depremlerinden sonra geleneksel plan anlayıslarının yeterli olmadığı görülmüstür. Planlama ve arazi kullanım kararlarının alınmasında “Afete Duyarlı-Doğaya Saygılı” planlama anlayısı ortaya çıkmıstır. Farklı planlama asamalarında coğrafi bilgi sistemleri (CBS) kullanılarak tematik haritalar üretilmekte, mühendislik jeolojisi haritaları (sentez-arazi kullanım) hazırlanıp yer seçiminde yararlanılmaktadır. Bu bildiride planlama (sınırlama) sürecinde CBS ile yapılan sınırlamalara değinilmis, yerbilimlerinin planlama anlayısına katkısı örneklerle anlatılmıstır.

Due to rapid population increase, growing need for food, settlement areas and energy resources in developing countries, is called as urbanization process. If necessary preemptive measures about these issues are not taken during urbanization process, natural resources could be destroyed; natural disasters could be triggered, environment could be polluted. In short, need for a boundary (a plan) to predict incoming changes, to secure the life of humans within the ecosystem. A plan is a tool that aims to improve the living standards of the society. After the 1999 İzmit earthquake, it is understood that, the concept of traditional planning is no longer relevant. The new planning approach that involves the decisions for land use is now characterized by disaster-aware and nature-friendly approaches. ın different planning stages, geographical information systems (GIS) is used for producing thematic maps, engineering geology maps (synthesis-land use) for site selection purposes. In this article, planning (bounding) process with the aid of GIS and role of earth sciences is discussed with examples.