15. Yüzyıl Divan Şairlerinden Adnî, Avnî, Cem Sultan, Mihrî Hatun ve Cemalî’de Ayet ve Hadis İktibasları

Abstract

Yapmış olduğumuz bu çalışmada 15. yüzyılda yaşamış olan beş divan şairinin Türkçe divanlarındaki şiirleri, ayet ve hadis iktibasları yönünden incelenmiştir. Bu şairlerden üçü devlet adamı, biri kadın şair, biri de klasik bir divan şairidir. Çalışmanın giriş bölümünde İslamiyet etkisinde gelişen Türk edebiyatı tarihi hakkında genel hatlarıyla bilgi verilmiştir. Bu dönem incelenirken din olgusuna dikkat çekilmiştir. Birinci bölümde edebiyat-din ilişkisi ele alınmıştır. İkinci bölümde ise incelenen beş şairin biyografisi ve Türkçe divanlarında geçen ayet ve hadis iktibâsları verilmiştir. Çalışmamızın konusu olan beyitler teker teker açıklanmış, daha sonra bu beyitlerde geçen ayet ve hadisler üzerinde durulmuştur. İncelenen ayet ve hadislerin açıklamasının bir kısmı beytin açıklaması içerisinde, bir kısmı da dipnotta verilmiştir. Beyitler açıklanırken beyitte geçen ayet veya hadisin şiirde asıl manasında kullanılıp kullanılmadığı incelemenin yanında belirtilmiştir.

In this work I have examined about the poems of five divan poets who lived in 15th century in the aspect of ayah and hadith quatations. Three of these poets are statesman, one of them is a woman poet and the other one is a classical divan poet who is not very famous. In the introduction part of the work we have given information about Turkish Literature History that had improved under the impact of Islam without detail. While investigating these periods the phenomenon of religion was emphasized. In the first section the relation between literature and religion and the relation between Islam and divan Poetry were analysed in the aspect of their impacts on each other. However; in the second section the biographies of these poets and the ayah and hadith quatations of them that pass in their Turkish divans were investigated. The couplets that are the subject of our work are explained one by one and then the ayahs and hadithes which took place in those couplets were analzed. Some of the explanations of ayets and hadisses were given in the couplets analyzed and some of the explanations were given in the footnote. While explaining the ayahs and hadisses in the couplets whether their real meaning was used or not was stated in the explanation.