Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumunun Finansman Sorunları: Tahsilat Sisteminin Değerlendirilmesi

Abstract

5502 S.K. (16/05/2006) sonrasında Türk sosyal güvenlik sisteminin en önemli unsuru SGK olmuştur. Süre gelen ve sürdürülebilirliği olumsuz etkileyen birçok problemin çözümü için reformist anlamda cesur adımlar atılmış ve bu kanun aracılığıyla sosyal güvenlik tekli bir yapı halini almıştır. Bu reform son değil bir başlangıçtır. Çünkü devralmış olduğu Bağ-kur, Emekli Sandığı ve SSK beraberinde özellikle finansal açıdan çok büyük yüklerle gelmiştir. Kurumun hedefi, hizmet kalitesini, kapsadığı riskleri, riskleri karşılama oranını arttırarak, kapsamında bulunan tüm yararlanıcılara eşit ve insanı hizmet sunmak, sosyal refahı sağlamak ve aynı zamanda mali sürdürülebilirliğe kavuşmak olacaktır. Bu anlamda emeklilik şartları, primler, sağlık reformları, GSS’ye pek çok alanda adımlar atmıştır. Yıllık raporlar ve 5 yıllık strateji planları düzenleyip yayınlayarak atacağı adımları sistematize etmeyi amaçlamıştır. Gelinen noktada yapılan reformların istenilen seviyelerde olmasa da kötü gidişi yavaşlattığı gözlemlenmektedir. Yapılan bazı reformların yansıması ise önümüzdeki birkaç on yıl içerisinde ancak mümkün olacaktır. Finansal yapı kontrol altına alınıp sürdürülebilir bir hale gelinceye kadar sosyal güvenlik açıkları genel bütçeden kapatılmaya devam edecektir. Genel bütçeden karşılanan önemli miktardaki bu açığın makro ekonomik göstergelere olumsuz etkisi olmaktadır. Bu noktada çalışmamızda kurumun tahsilat sistemini ele alacağız ve zayıf bırakılmış bu sistemin tespit edebildiğimiz problemlerine ve problemlerin sebep olduğunu düşündüğümüz sorunlara yer vermeye çalışacağız.

Social Security Institution has been the most important element of Turkish social security 5502 (16/05/2006). Radically bold steps were taken for solving many problems that have negatively affected the sustainability for a long time, as a result of which the mentioned law transformed the system into a united system. This reform is not the end, but a beginning. It is because, it has undertaken financially huge burdens as a result of taking over Bağ-Kur, State Retirement Fund ans SSK. The institution will aim offering equal and human services, by increasing the service quality, risk coverage and risk provision rate. For this purpose, many measures were taken, from retirement terms to monthly contribution amounts, from healthcare reforms to GSS that provides healthcare security for all citizens. It is planned to systemize the future steps by issuing and publishing annual reports anf 5 years' strategy plans. Currently, it is observed that the reforms achieved slowing down the negative trend, though as at the desired level of success. Some of the reforms will effect barely by the end of a few decades. Social security deficits will continie to be covered from the general state budget until the financial structure is rendered sustainable by being taken under control. This high amount of deficit, being covered from the general budget, has negative impact on the macro economic indicators. For addressing this issue, this study also handles the institution's collection system and detect the problems of this neglected system and the issue that were probably causes by those problems.