Türkçe Sözlük'te Evlilik Kavramı (Adlar ve Eylemler)

Abstract

Bu çalışma 2011 yılında yayımlanan TDK Türkçe Sözlük'te yer alan evlilik kavramına ilişkin adlar ve eylemler taranarak hazırlanmıştır. TS'de evlilik kavramı çerçevesinde 581 ad ve eylemin madde başı olarak yer aldığı tespit edilmiştir. Toplumun ve bireyin yaşamında önemli bir yere sahip olan evliliğin kavramsal çalışması Türkçenin söz varlığının geniş bir bölümünü aydınlatmakla beraber geleceğe taşıması bakımından da önem arz etmektedir. İslamiyet öncesinden, sonrasına; Cumhuriyet'ten günümüze değin yaşanan tarihsel devinim evliliğin oluşumundan sonlandırılmasına, evlilik çeşitlerinden evlilik yoluyla alınan unvanlara kadar evlilik kavramının sözcüklerini de etkilemiştir. Çalışmada; evlilik sürecinden evlilikte hediye göreneğine, evlilik-zaman ilişkisinden evlilikte aldatmaya kadar tasnif ettiğimiz sözcükleri ayrıca köken bakımından da inceledik. Yapı tasnifiyle Türkçenin yeni sözcük yapımında türetme ve birleştirme gücünü gösterdik. Hazırladığımız Sözlük bölümünde kökenbilim incelemesi yaptık. Bu çalışma, Türk dili ve kültüründe köklü bir yeri olan evliliğe dair sözcüklerin kavramlaşmasını göstermesi bakımından zengin ve faydalı bir kaynak olacaktır.

This study was prepared by scanning nouns and verbs related to the concept of marriage in the Turkish Dictionary, which was published in 2011. It has been determined that there are five hundred eighty one (581) nouns and verbs that relate to the concept of marrige in the dictionary. The conceptual study of marriage has an important place in society and in the life of the individual, and is also important since it carries the Turkish language to the future by displaying a wide range of Turkish vocabulary. The historical movements beginning before Islam and expanding until after the foundation of the Republic and the modern day, have affected the vocabulary related to marriage; including the vocabulary about the types of marriage, about the titles received through marriage and the words that are used from the beginning of a marriage until it is terminated. In this study, we classified these words under many different groups such as the process of marriage, gift traditions in marriages, the relationship between marriage and time, and infidelities in marriages. We also examined the origins of the words. We classified the words according to their structures and demonstrated the Turkish Language's power of derivation and unification. This study will be a rich and useful recource that shows the conceptualization of the vocabulary related to marriage that has a deep root in the Turkish language and culture