Öyküleştirme Yöntemiyle Oluşturulan Eğitim Programının Okul Öncesi Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri Üzerindeki Etkililiği

Abstract

Araştırma, öyküleştirme yöntemiyle oluşturulan eğitim programının beş yaş çocuklarının eleştirel düşünme becerilerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma nicel model ve deneysel desen kullanılarak tasarlanmıştır. Araştırmaya 2017-2018 eğitim öğretim yılında Kırklareli Merkezindeki okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 22 deney, 21 kontrol grubunda olmak üzere 43 çocuk katılmıştır. Deney grubundaki çocuklara mevcut eğitim programlarına ek olarak 19.03.2018-22.05.2018 tarihleri arasında öyküleştirme eğitim programı 10 hafta boyunca (haftada iki gün birer saat) araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Kontrol grubundaki çocuklar mevcut eğitim programlarına devam etmişlerdir.Araştırmada “kişisel bilgi formu” ve araştırmacı tarafından geliştirilen “5-6 Yaş Çocukları İçin Eleştirel Düşünme Becerileri Testi (ÇEDT)” kullanılmıştır. Verilerin analizinde ön test, son test, kalıcılık testi, kontrol gruplu deneysel desen uygulanmıştır. Verilerin normal dağılıma sahip olması ve varsayımların homojenliğinin sağlandığı durumlarda deneysel işlemin etkisinin belirlenmesi amacıyla öntest ve sontestler arasında grup içi, gruplar arası ve ortak etkiyi beraber ele alabilen karışık desenler için iki faktörlü ANOVA yöntemi kullanılmıştır. Varsayımların sağlanmadığı durumlarda ise sontest ve öntest fark puanlarının deney ve kontrol gruplarına göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Bunun için normallik varsayımının sağlandığı durumlarda ilişkisiz örneklemler için t testi, aksi durumda ise Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, öyküleştirme yöntemiyle oluşturulan eğitim programının deney grubundaki çocukların eleştirel düşünme becerileri testi toplam puanında ve eleştirel düşünme becerileri testine ait yorumlama, açıklama, çıkarım, analiz, özdüzenleme alt boyutları puanlarında anlamlı bir farklılık yarattığı belirlenmiştir. Ortaya çıkan anlamlılığın etki büyüklüğü değerlendirildiğinde eleştirel düşünme becerileri testi toplam puanında yüksek; analiz ve öz düzenleme alt boyutunda orta üstü; çıkarım ve açıklama alt boyutunda orta; yorumlama alt boyutunda ise düşük düzeyde etki büyüklüğü bulunmuştur.